DAKBAYAN SA DABAW ( Hulyo 19) –— Gi-aprobahan na sa bicameral conference committee kagabii (Hulyo 18) ang pinal nga bersyon sa Bangsamoro Bill – ug opisyal nga gi-ilang Bangsamoro Organic Law.
Ang pag-aproba sa maong balaud, nagpasabot ang adunay bag-ong rehiyon sa Bangsamoro ang nasud, nga hatagan ug mas dakong otonomiya sa ilang pagpadagan.
Nagpasabot sad kini, nga ilisan na ang Autonomous Region in Muslim Mindanao (ARMM)– ug tawagon na kining Bangsamoro Autonomous Region in Muslim Mindanao.
Gialuman nga i-ratipika sa Kongreso ug Senado ang maong balaud ug aprobahan nila kini sa Lunes, una pa moaabot ang takna sa ika-tulong State of the Nation Address (SONA) ni Presidente Rodrigo Duterte.
Basi sa proposal, ang sakop sa ARMM – Tawi-Tawi, Sulu, Basilan, Maguindanao, and Lanao del Sur – mamahimong sakop na usab sa bag-ong rehiyon, apan moagi pa kini sa usa ka plebisito.
Sa bag-ong rehiyon, i-apil na ang dakbayan sa Cotabato ug Isabela, apan, matuman lang kini kon mosugot ang mga molupyo– ug maghatag sa ilang pagtugot atol sa plebisito nga pagahimuon sa ilang lugar.
Ang mga mahinungdanong unod sa Bangsamoro Organic Law, mao ang mosunod:
75-25 nga bahin sa kaban sa nasud
Nagka-uyon ang komitiba ug ang mga representante sa gropo, sa 75-25 nga binahinay sa kita pabor sa Bangsamoro.
Nagpasabot nga hatagan ug setentay singko (75) porsyento ang rehiyon sa Bangsamoro gikan sa nasyonal nga panggamhanan. taas kini ug singko (5) porsyento, kumpara sa setenta (70) porsyento nga karon gidawat sa Autonomous Region in Muslim Mindanao (ARMM).
Block Grant
Awtomatik nga tagaan ug tinuig nga pondo ang rehiyon sa Bangsamoro, gikan sa singko (5) porsyento nga national internal revenue sa Bureau of Internal Revenue (BIR) ug sa Bureau of Customs (BOC).
Special Development Fund
Maghatag ang nasyonal nga panggamhanan ug P5 bilyones nga pondo kada tuig sa Bangsamoro sa sulod sa napulo ka tuig.
Bout pasabot, singkkuenta (50) bilyones ang ihatag sa Bangsamoro, ug ila kining gamiton alang sa rehabilitasyon sa mga lugar ang adunay kagubot,
Shari’ah o Islamic Law
Ang mga regular nga korte sulod sa Bangsamoro magpadayon, ug kini magsubay sa pamalaud sa nasud. Magsubay gihapon sila sa Batakang Balaud,
Apan, ang Bangsamoro gitugutan nga mag implementar sa Shari’ah ug kini alang lang sa mga kaso nga gikalambigitan sa mga Muslim.
Samtang, ang lumadnong pamalaud, ipatuman usab sa kaso nga molambigit sa mga lumad sulod sa Bangsamoro.
Malipayon nga gidawat ni Bangsamoro Transition Commission (BTC) chairperson ug Moro Islamic Liberation Front vice chairperson Ghazali Jaafar ug ni MILF chief negotiator Mohagher Iqbal ang bag-ong napasar nga Bangsamoro Organic Law.
Matud pa ni Jaafar “Malipayon kami, dili man kini perpekto, pero maayo naa na kami masugdan, importante kini kanamo.,”
Si Senador Juan Miguel Zubiri, ang nangulo sa Bicam sa Senado, malipayong nag anunsyo sa pag-aproba sa balaud, nga matud niya, ilang gipaspasan ug trabaho sa milabayng unom ka adlaw..– Editha Z. Caduaya/NewsLine.ph
