Buluan, Maguindanao – President Rodrigo Duterte led the distribution of Certificate of Land Ownership Award (CLOA) to agrarian reform beneficiaries (ARBs) on Monday, February 11, at this town’s gymnasium.
A total of 834 land titles were awarded to 780 farmers from 17 municipalities in Maguindanao namely: Ampatuan, Buluan, Datu Abdullah Sangki, Datu Anggal Midtimbang, Datu Odin Sinsuat, Datu Paglas, Datu Saudi Ampatuan, Guindulungan, Kabuntalan, Mamasapano, Mangudadatu, Rajah Buayan, Sultan Kudarat, Sultan sa Barongis, Talayan, Talitay, and Upi.
“Kung ano man ang makuha mo sa gobyerno na lupa , hawakan mo ‘yan, pwede mong ipasa ‘yan sa pamilya mo,” President Duterte told the beneficiaries. “I always tell everybody, military, police, lahat, even the cabinet na tayo po ay hindi magkakaroon ng kapayapaan hanggang walang resolusyon yung mga kapatid natin nag-rebelde na mabigyan ng lupa. Hindi natin yan madadala sa patayan, mauubos lang sa walang kakwenta-kwentang bagay.”
He was also firm in saying that he will dedicate his remaining three years as the country’s chief executive in achieving a long and lasting peace in Mindanao. He instructed Department of Agrarian Reform (DAR) Secretary John Castriciones, who was present in the event, to give all the government’s lands to the people. “Ibigay mo na lahat yan sa panahon ko, pati bukid ibigay mo na para mataniman.”
Regional Secretary Dayang Carlsum-Jumaide of DAR-Autonomous Region in Muslim Mindanao (ARMM) underscored the objectives of Monday’s event. “Mandato po ng DAR-ARMM ang pagpapatupad ng Comprehensive Agrarian Reform Program upang maipamahagi ang mga lupang sakahan sa mga magsasaka at tulungan silang umunlad at magkaroon ng maayos na pamumuhay,” she said.
She also mentioned the positive impact of the incoming Bangsamoro government to ARBs. “Panatag po ang kalooban namin sa pagsalubong natin sa Bangsamoro autonomous regional government na hindi mapapabayaan ang ating mga agrarian reform beneficiaries, bagkus bubuti pa lalo ang kalidad ng kanilang buhay na nagnanais ng pangmatagalang pangkapayapaan at kaunlaran,” she said.
For his part, ARMM Regional Governor Mujiv Hataman said, “sa puntong ito, anumang araw ngayon ay lilisan na ang ARMM. Masaya akong bababa sa ARMM, dahil alam ko, marami tayong pinagsamahan at marami tayong nagawa.”
“Isang halimbawa na lamang po ang araw na ito. Kahit papaano, ang ating mga magsasaka dito sa Maguindanao ay nakikinabang din sa mga titulo ng lupa na kanilang pag-aari na habambuhay... Congratulations po sa inyong lahat, he added. Gov. Hataman also thanked the President for supporting the regional government.
“Kung anuman ang natamasa niyo at kung anuman ang tagumpay ng ARMM, kung meron man kayong nararamdaman na pagbabago, hindi po mangyayari yun kung hindi tayo tinulungan ng pambansang pamahalaan. Sa ating Pangulo, nais ko pong personal na ipa-abot ang aking taus-pusong pasasalamat sa inyong suporta sa ARMM,” he said.
Wilson Balena, a Teduray from Upi and one of the beneficiaries, was emotional in thanking the regional government and the President for fulfilling his dream to have his own land. “Napakahalaga po kasi ng lupa para sa amin,” he said.
“Ito ay katumbas ng aming buhay at magdadala ng kinabukasan ng aming mga anak. Instrumento po ito ng kapayapaan at kaunlaran sa amin. Pagbubungkal ng lupa ang aming ikinabubuhay pero ni minsan hindi po kami nagkaroon ng lupang matatawag naming sa amin. Ngayon lang po, ngayon lang.”
The CLOAs distributed on Monday covered a total area of 1,740.3 hectares. To date, DAR-ARMM has already transferred a total area of 224,708.73 hectares to 67,801 farmers all over the region. Sixty percent of these are in the province of Maguindanao. -ARMM -BPI